Widzieliśmy dotąd, że różnicowanie wymaga jedynie odwracalnych zmian genetycznych u gatunków tak bardzo odmiennych, jak komórkowe śluzówce, wyższe rośliny i szkarłupnie. Wcześniej widzieliśmy, że można np. wyizolować pojedynczą komórkę z pseudoplazmodium śluzowca czy z korzenia marchwi i wyhodować z tej komórki macierzystej klon komórek i w rezultacie – nowego, kompletnego osobnika. Oznacza to, że wszystkie jądra komórkowe są u tych organizmów równoważne, nawet po zróżnicowaniu. Zarodki kręgowców są pod wieloma względami bardziej złożone. Liczne komórki zwierzęce – ssaków, kurcząt i płazów – hodowano w klonach, a wiele z nich w warunkach umożliwiających utrzymanie stanu zróżnicowania. Na przykład włókna mięśniowe zachowują zdolność do skurczu, a komórki syntetyzujące kolagen czy mukoproteidy chrząstek wyhodowano z pojedynczej zróżnicowanej komórki; podobnie wyhodowano klony komórek wytwarzających hormon tarczycy, insulinę czy inne produkty komórek zróżnicowanych. Większość takich komórek po wielu generacjach w hodowli przejawia tendencję do utraty czynności, uzyskanej w procesie różnicowania, lecz żadna z tych linii komórkowych nie była zdolna tak jak komórki śluzowca czy korzenia marchwi do zapoczątkowania rozwoju całego organizmu ani do zapoczątkowania rozwoju odmiennie zróżnicowanego typu komórek. Czy to oznacza, że u wyższych form proces różnicowania powoduje zmiany nieodwracalne?
